(236 σελ., εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2008).
Η συγγραφή ενός βιβλίου όπου αναλύονται βασικές αρχές και έννοιες αποτελεί μια ιδιαίτερη στιγμή του διδακτικού, ερευνητικού και συγγραφικού έργου. Κατά τη συγγραφή βιβλίων μονογραφικού περιεχομένου στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων και της κοινωνικής ασφάλειας δεν ανέκυψαν τα διλήμματα και οι δυσκολίες που παρουσίασε η επεξεργασία αυτού του σύντομου, εισαγωγικού έργου. Ποια πρέπει να είναι η δομή, το εύρος και η εσωτερική οικονομία ενός κειμένου που αποσκοπεί να εισάγει τον αναγνώστη στις βασικές έννοιες; Πώς διατυπώνεται ο επιστημονικός λόγος ώστε να είναι μεν εύληπτος, χωρίς όμως να γίνεται απλοϊκός ή εκλαϊκευτικός; Πόσο αναλυτική και πόσο κριτική μπορεί να είναι η παρουσίαση των εννοιών και των επιχειρημάτων; Πώς επιτυγχάνεται η εξισορρόπηση μεταξύ πληροφόρησης και θεωρητικής συζήτησης; Πόσο φειδωλές πρέπει να είναι οι βιβλιογραφικές αναφορές;
Περισσότερα από δέκα χρόνια πανεπιστημιακής διδασκαλίας, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, μαθημάτων στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλειας και κοινωνικής διοίκησης (Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης Πανεπιστημίου Θράκης, Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης) εδραίωσαν την άποψή μου ότι εν τέλει δεν υπάρχει πιο δύσκολο και απαιτητικό φοιτητικό ακροατήριο από εκείνο που τίθεται, για πρώτη φορά, μπροστά στις βασικές έννοιες. Όπως και ότι η διδασκαλία σε μεταγενέστερο στάδιο και σε πιο προχωρημένο επίπεδο δυσχεραίνεται συνήθως από την ανεπαρκή αφομοίωση αυτών ακριβώς των -θεωρούμενων πλέον ως δεδομένων- βασικών αρχών και εννοιών. Το κίνητρο λοιπόν για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου δεν ήταν άλλο από την επιδίωξη της κατά το δυνατόν συνοπτικής και εύληπτης ανάλυσης των βασικών αρχών και εννοιών στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλειας και της κοινωνικής διοίκησης, με την προσθήκη ενός σύντομου Λεξικού όρων κοινωνικής πολιτικής.
Η επιλογή ως προς τη δομή ήταν να διαρθρωθεί το βιβλίο σε τρία μέρη, που περιλαμβάνουν τις εξής θεματικές ενότητες: Το πρώτο μέρος επικεντρώνεται στη συγκρότηση, τα μοντέλα και την εξέλιξη του κράτους πρόνοιας, στα μεταρρυθμιστικά διλήμματα των τελευταίων ετών και στην ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων του κράτους πρόνοιας στην Ελλάδα. Το δεύτερο μέρος έχει ως αντικείμενο την οριοθέτηση των εννοιών της κοινωνικής ασφάλειας, της κοινωνικής ασφάλισης, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, ως των κύριων μηχανισμών του κράτους πρόνοιας, καθώς και τη θεσμική οργάνωση και τις αρχές λειτουργίας της κοινωνικής διοίκησης και του συστήματος κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα. Το τρίτο μέρος πραγματεύεται τους διεθνείς και τους ευρωπαϊκούς-ενωσιακούς κανόνες, μηχανισμούς και πολιτικές κοινωνικής ασφάλειας. Τέλος, το Παράρτημα περιλαμβάνει το Λεξικό-γλωσσάρι όρων κοινωνικής πολιτικής, το οποίο επιμελήθηκε ο Νίκος Καλατζής.
Περισσότερα από δέκα χρόνια πανεπιστημιακής διδασκαλίας, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, μαθημάτων στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλειας και κοινωνικής διοίκησης (Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης Πανεπιστημίου Θράκης, Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης) εδραίωσαν την άποψή μου ότι εν τέλει δεν υπάρχει πιο δύσκολο και απαιτητικό φοιτητικό ακροατήριο από εκείνο που τίθεται, για πρώτη φορά, μπροστά στις βασικές έννοιες. Όπως και ότι η διδασκαλία σε μεταγενέστερο στάδιο και σε πιο προχωρημένο επίπεδο δυσχεραίνεται συνήθως από την ανεπαρκή αφομοίωση αυτών ακριβώς των -θεωρούμενων πλέον ως δεδομένων- βασικών αρχών και εννοιών. Το κίνητρο λοιπόν για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου δεν ήταν άλλο από την επιδίωξη της κατά το δυνατόν συνοπτικής και εύληπτης ανάλυσης των βασικών αρχών και εννοιών στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλειας και της κοινωνικής διοίκησης, με την προσθήκη ενός σύντομου Λεξικού όρων κοινωνικής πολιτικής.
Η επιλογή ως προς τη δομή ήταν να διαρθρωθεί το βιβλίο σε τρία μέρη, που περιλαμβάνουν τις εξής θεματικές ενότητες: Το πρώτο μέρος επικεντρώνεται στη συγκρότηση, τα μοντέλα και την εξέλιξη του κράτους πρόνοιας, στα μεταρρυθμιστικά διλήμματα των τελευταίων ετών και στην ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων του κράτους πρόνοιας στην Ελλάδα. Το δεύτερο μέρος έχει ως αντικείμενο την οριοθέτηση των εννοιών της κοινωνικής ασφάλειας, της κοινωνικής ασφάλισης, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, ως των κύριων μηχανισμών του κράτους πρόνοιας, καθώς και τη θεσμική οργάνωση και τις αρχές λειτουργίας της κοινωνικής διοίκησης και του συστήματος κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα. Το τρίτο μέρος πραγματεύεται τους διεθνείς και τους ευρωπαϊκούς-ενωσιακούς κανόνες, μηχανισμούς και πολιτικές κοινωνικής ασφάλειας. Τέλος, το Παράρτημα περιλαμβάνει το Λεξικό-γλωσσάρι όρων κοινωνικής πολιτικής, το οποίο επιμελήθηκε ο Νίκος Καλατζής.
