Εφημερίδα, "ΕΘΝΟΣ", 18/6/2013
Το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο αποτέλεσε την πρώτη αφορμή αμφισβήτησης της ενότητας και σταθερότητας της κυβέρνησης. Η αιφνιδιαστική απόφαση του πρωθυπουργού να διακοπεί η λειτουργία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης προκάλεσε σενάρια περί πρόωρων εκλογών. Δύο είναι τα κρίσιμα πολιτικά και συνταγματικά ερωτήματα που ανακύπτουν: Κατ’ αρχάς, εάν ο τρόπος που λαμβάνονται οι κυβερνητικές αποφάσεις είναι ο ενδεδειγμένος και, περαιτέρω, εάν οι πολιτικές διαφωνίες που εκδηλώνονται ολοένα και συχνότερα μεταξύ των τριών κυβερνητικών εταίρων προμηνύουν την κατάρρευση της κυβέρνησης Σαμαρά.
Ποιος μπορεί να διαφωνήσει ότι τον τελευταίο χρόνο η συλλογική λειτουργία της κυβέρνησης δεν ήταν η δέουσα; Οι πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται εξωθεσμικά, ο διάλογος στα κυβερνητικά όργανα και το Κοινοβούλιο υπήρξε προσχηματικός, η νομοθέτηση έλαβε κατά κόρον τη μορφή αντισυνταγματικών πράξεων νομοθετικού περιεχομένου. Η συνεργασία και συναπόφαση μεταξύ των συγκυβερνώντων κομμάτων δεν έλαβε θεσμική μορφή, ούτε βασίστηκε σε σαφείς κατευθύνσεις προγραμματικού χαρακτήρα.
Στο πλαίσιο των έκτακτων συνθηκών που αντιμετωπίζει η χώρα, η ελλιπής τήρηση κανόνων δημοκρατίας, διαφάνειας και συλλογικότητας ενδεχομένως να μη θεωρείται από ορισμένους μείζον πρόβλημα. Ωστόσο, σήμερα αποδεικνύεται ότι αργά αλλά σταθερά η αγνόηση των εν λόγω συνταγματικά κατοχυρωμένων ρυθμίσεων υπονόμευσε την κυβερνητική συνοχή.
Η παρούσα κυβέρνηση μοιάζει να παραμένει η μοναδική λύση. Η αξιωματική αντιπολίτευση παρουσιάζει εσωτερικές οργανωτικές εκκρεμότητες, το κυβερνητικό της πρόγραμμα παραμένει ανολοκλήρωτο και εναλλακτικές μετεκλογικές συμμαχίες δεν διαγράφονται στον ορίζοντα.
Όμως, παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση Σαμαρά κινδυνεύει να διαλυθεί για τρεις λόγους: Πρώτον, η επίπλαστη αισιοδοξία ότι τα δύσκολα για την ελληνική οικονομία πέρασαν προσέφερε μια αίσθηση ηγεμονίας στη Νέα Δημοκρατία. Εξάλλου, η δημοσκοπική αποδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ και, δευτερευόντως, της ΔΗΜΑΡ προκάλεσε μια διπλή αντίδραση, δηλαδή υποβάθμιση του ρόλου των εταίρων της από τη ΝΔ κατά τη λήψη αποφάσεων, αλλά και κινήσεις ενδοκυβερνητικής τους διαφοροποίησης για λόγους κομματικής επιβίωσης. Το πλέον αδύναμο σημείο της κυβέρνησης είναι πάντως τα θεσμικά ελλείμματα που παγιώθηκαν ως προς τη λειτουργία της.