Εφημερίδα “Έθνος”, 15/1/2013
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αποτελεί πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης για προφανείς λόγους δημοσιονομικής επιβίωσης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Στο κυνήγι των φοροφυγάδων αξιοποιούνται σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη λίστες καταθετών που αποκτήθηκαν παράνομα από τραπεζικά στελέχη. Ως γνωστόν η περίφημη λίστα Λαγκάρντ, που προκαλεί πολιτικό σεισμό στη χώρα μας, υπήρξε προϊόν τέτοιας συναλλαγής της γαλλικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, πέρα από τα νομικά και ηθικά ερωτήματα που τίθενται ως προς την αξιοποίηση τέτοιων καταλόγων, ανακύπτουν σοβαρά προβλήματα που αφορούν την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων και την προσωπική ασφάλεια. Σε ποιο βαθμό είναι συμβατή με το Σύνταγμα η δημοσιοποίηση των φορολογικών στοιχείων προσώπων που δεν προκύπτει βάσιμα ότι έχουν διαπράξει οικονομικά εγκλήματα; Πώς προστατεύονται ο πληροφοριακός αυτοκαθορισμός και το δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων όταν δημοσιοποιούνται φορολογικά και περιουσιακά στοιχεία;
Όσον αφορά, ειδικότερα, τους οφειλέτες του Δημοσίου, πώς διασφαλίζεται ότι δεν θα υποστούν δημόσια διαπόμπευση, τη στιγμή που οι φορολογικές τους διαφορές με τη διοίκηση δεν έχουν τελεσιδικήσει, άρα πιθανολογείται ότι δεν ήταν νόμιμη η οφειλή; Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, είναι κρίσιμο το ζήτημα εάν το κράτος μπορεί να εγγυηθεί ότι τα φορολογικά και περιουσιακά στοιχεία που συγκεντρώνει είναι ασφαλή από τον κίνδυνο της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας. Οταν εξαγγέλλεται η θεσμοθέτηση ετήσιου ηλεκτρονικού περιουσιολογίου, το οποίο αποτελεί πράγματι σημαντικό όπλο για την πάταξη της φοροδιαφυγής, πρέπει ταυτόχρονα το κράτος να αναλαμβάνει το βάρος της διασφάλισης ότι τα στοιχεία αυτά δεν θα πέσουν στα χέρια εγκληματιών.
Σήμερα ουδείς αρνείται ότι το σύστημα ηλεκτρονικής ασφάλειας του υπουργείου Οικονομικών είναι διάτρητο, με συνέπεια να μην κινδυνεύει μόνο η ιδιωτικότητα αλλά και η προσωπική ασφάλεια των φορολογουμένων από εκβιασμούς, απαγωγές ή ληστείες.
Εάν δεν υπάρξουν εγγυήσεις προστασίας των δικαιωμάτων των φορολογουμένων, τα αγαθά που θα πλήξει ο φορολογικός «big brother» θα είναι υψηλότερης αξίας από το επιδιωκόμενο δημοσιονομικό όφελος.