Εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, 3/5/2012
Η επόμενη μέρα των γαλλικών εκλογών δεν επηρεάζει τη γερμανική πρωτοκαθεδρία στην Ευρώπη. Η αναμενόμενη κατάρρευση του άξονα Μερκοζί αναπόφευκτα θα οδηγήσει, όμως, σε αναδιάταξη της γερμανικής στρατηγικής. Ως βασικός χρηματοδότης της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Γερμανία εύλογα αποδοκιμάζει τα φαινόμενα κατασπατάλησης κοινοτικών πόρων, την πελατειακή λειτουργία του πολιτικού συστήματος και την αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης στις χώρες του Νότου. Τα περίφημα πακέτα Ντελόρ και ο φθηνός δανεισμός τροφοδότησαν φαινόμενα διαφθοράς και υπερκατανάλωσης, αντί να αξιοποιηθούν για τη μεταρρύθμιση του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, οι γερμανικές εξαγωγές ωφελήθηκαν από το άνοιγμα των αγορών του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης. Ωστόσο, η κρίση του 2008 διέρρηξε τις λεπτές ισορροπίες και μεταμόρφωσε την εικόνα της Γερμανίας από ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας σε «θύτη των ευρωπαϊκών λαών». Η εμμονή με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα υπερχρεωμένα κράτη της Ευρωζώνης δεν είναι άτοπη. Πράγματι, οι κοινωνικές μεταβιβάσεις δεν αποδίδουν, η γραφειοκρατία πνίγει την επιχειρηματικότητα, η φοροδιαφυγή δεν μειώνει μόνο τα κρατικά έσοδα αλλά ταυτόχρονα εντείνει τη φορολογική αδικία .Επιμέρους ρυθμιστικοί κανόνες ευνοούν συντεχνίες .εις βάρος του συνόλου. Και, αναμφίβολα, το εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, οι γερμανικές εξαγωγές ωφελήθηκαν από το άνοιγμα των αγορών του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης. Ωστόσο, η κρίση του 2008 διέρρηξε τις λεπτές ισορροπίες και μεταμόρφωσε την εικόνα της Γερμανίας από ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας σε «θύτη των ευρωπαϊκών λαών». Η εμμονή με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα υπερχρεωμένα κράτη της Ευρωζώνης δεν είναι άτοπη. Πράγματι, οι κοινωνικές μεταβιβάσεις δεν αποδίδουν, η γραφειοκρατία πνίγει την επιχειρηματικότητα, η φοροδιαφυγή δεν μειώνει μόνο τα κρατικά έσοδα αλλά ταυτόχρονα εντείνει τη φορολογική αδικία .Επιμέρους ρυθμιστικοί κανόνες ευνοούν συντεχνίες .εις βάρος του συνόλου. Και, αναμφίβολα, το εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Όλα αυτά έπρεπε ούτως ή άλλως να αλλάξουν.Ωστόσο, οι οριζόντιες περιοριστικές πολιτικές στα ελλειμματικά κράτη, που επιβλήθηκαν ως όρος για τη δανειακή τους ενίσχυση, σε ένα διεθνές υφεσιακό περιβάλλον συνεπάγονται τη διαρκή μείωση του ρυθμού μεγέθυνσης. Το κούρεμα του ελληνικού χρέους δεν το κατέστησε βιώσιμο. Χωρίς αλλαγές στη θεσμική – δημοσιονομική αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης, όσα μέτρα και αν ληφθούν το πρόβλημα θα διαιωνίζεται, υποσκάπτοντας όχι μόνο το ενιαίο νόμισμα αλλά συνολικά την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Η ισχύς της γερμανικής οικονομίας συναρτάται με την πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κατ’ ουσίαν, το δίλημμα που τίθεται σήμερα είναι εάν η γερμανική οικονομική ηγεμονία θα μετουσιωθεί σε πλήρη πολιτική ηγεμονία εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή η διατήρηση των αυξανόμενων πλεονασμάτων της θα καταστεί συμβατή με μια δημοκρατική και δημοσιονομικά ενοποιημένη Ευρώπη. Στην πρώτη περίπτωση εγκυμονεί ο κίνδυνος κατάρρευσης της Ευρωζώνης. Η απάντηση δεν εξαρτάται, λοιπόν, όπως δημαγωγικά προβάλλεται, ούτε από τις ισορροπίες μεταξύ Μέρκελ και Σόιμπλε, ούτε καν από την έκβαση των γαλλικών εκλογών της Κυριακής και των γερμανικών το 2013, αλλά από τη συγκρότηση ενός συνεκτικού σχεδίου εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης, στο οποίο θα μετέχουν και οι ευρωπαϊκοί λαοί.
Ασφαλώς, ούτε το ελληνικό πρόβλημα μπορεί να βρει τη λύση του έξω από αυτές τις πολιτικές διεργασίες. Για τη χώρα μας το κρίσιμο διακύβευμα των εκλογών είναι ποια κυβέρνηση μπορεί να συμβάλει ουσιωδώς στην επεξεργασία ενός νέου ευρωπαϊκού κοινωνικού συμβολαίου.
Ασφαλώς, ούτε το ελληνικό πρόβλημα μπορεί να βρει τη λύση του έξω από αυτές τις πολιτικές διεργασίες. Για τη χώρα μας το κρίσιμο διακύβευμα των εκλογών είναι ποια κυβέρνηση μπορεί να συμβάλει ουσιωδώς στην επεξεργασία ενός νέου ευρωπαϊκού κοινωνικού συμβολαίου.