“ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ” ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ

Εφημερίδα “Έθνος”, 27/1/2015

Διαψεύδοντας τις Κασσάνδρες, που προέβλεπαν από bank run και κλείσιμο τραπεζών μέχρι πραξικόπημα, οι εκλογές ολοκληρώθηκαν ομαλά και χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις. Η άνοδος στην εξουσία ενός κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς αποτελεί επιβεβαίωση ότι εμπεδώθηκαν οι δημοκρατικοί θεσμοί σε μία χώρα που, δικαιολογημένα ίσως, δεν έχει απαλλαγεί ακόμη από τις φοβίες και την πόλωση 60 χρόνων ανώμαλης πολιτικής ζωής, από τον εθνικό διχασμό το 1915 μέχρι τη Μεταπολίτευση.
 
Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν μπορούμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι για μια σειρά θεσμικών και πολιτικών παθογενειών που πρέπει το συντομότερο να αντιμετωπιστούν. Το να οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές επειδή δεν επιτεύχθηκε η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας δεν αποτελεί δείγμα σοβαρής συνταγματικής οργάνωσης, ιδίως όταν ο ρόλος του Προέδρου στο πολιτικό μας σύστημα είναι εξαιρετικά περιορισμένος και η οικονομία βρίσκεται σε εξαιρετικά κρίσιμη φάση. Είναι αδιανόητο η προεδρική εκλογή να λειτουργεί ως ιδιότυπη πρόταση δυσπιστίας εις βάρος της εκάστοτε κυβέρνησης, έτσι ώστε 121 ψήφοι να αρκούν για να διαλυθεί η Βουλή.
 
Το να λαμβάνει το πρώτο κόμμα πριμοδότηση 50 εδρών ανεξάρτητα από την εκλογική του δύναμη ή τη διαφορά του από το δεύτερο κόμμα συνιστά διαστρέβλωση της αντιπροσωπευτικής αρχής και μετατρέπει κατ’ ουσίαν τις εκλογές σε αγώνα για δύο. Στη γειτονική Ιταλία, τη μόνη χώρα με παρόμοιο σύστημα, η αντίστοιχη ρύθμιση του εκλογικού νόμου κρίθηκε αντισυνταγματική. Η νέα κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία τροποποίησης αυτού του εξαμβλώματος. Επαναλήφθηκε επίσης το φαινόμενο της ψήφου με κριτήριο την αναγνωρισιμότητα και τη δίδυμη αδελφή της στις εκλογικές αναμετρήσεις, την τερατολογία.
 
Οποιος υποσχεθεί τα περισσότερα, όποιος προσελκύσει τα φώτα της δημοσιότητας, όποιος εκστομίσει την αποτελεσματικότερη ανοησία ή το μεγαλύτερο ψεύδος, αυτός θα είναι πιο αναγνωρίσιμος, άρα ο εκλεκτός του κατ’ ευφημισμόν «μέσου ψηφοφόρου». Είναι λοιπόν καιρός να καταργηθεί το μοντέλο του σταυρού προτίμησης, συμπαρασύροντας την εξάρτηση από κέντρα επικοινωνιακής ισχύος, το βρώμικο πολιτικό χρήμα και τις απερίγραπτες προεκλογικές τερατολογίες.