ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΑΟ;

Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μονοπωλεί τον πολιτικό διάλογο από τις αρχές του καλοκαιριού. Το κυβερνητικό πρόγραμμα και οι στρατηγικές των πολιτικών κομμάτων επικαθορίζονται από το εάν θα επιτευχθεί η συγκέντρωση των αναγκαίων 180 ψήφων ή θα οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές τον Μάρτιο, δηλαδή 15 μήνες πριν από τη συμπλήρωση της τετραετίας.

Ακόμη και ένθερμοι υποστηρικτές της άποψης ότι ανεξάρτητα από το πρόσωπο του υποψηφίου Προέδρου πρέπει να μπλοκαριστεί η εκλογή του, ώστε να διαλυθεί η Βουλή, αναγνωρίζουν ότι το ισχύον σύστημα ανάδειξης Προέδρου της Δημοκρατίας προκαλεί δυσλειτουργίες στο πολιτικό σύστημα. Αλλωστε οι περιορισμένες αρμοδιότητες του Προέδρου, μετά την αναθεώρηση του 1986, δεν δικαιολογούν τη συνταγματική ρύθμιση για ενδεχόμενη πρόωρη προσφυγή σε εκλογές. Ετσι, διευρύνεται ο αριθμός όσων προτείνουν να υιοθετηθεί η άμεση εκλογή Προέδρου από τον λαό. Μεταξύ των υποστηρικτών της άποψης αυτής συγκαταλέγονται ο πρωθυπουργός, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και έγκυροι συνταγματολόγοι.

Ομως η άμεση εκλογή Προέδρου αποτελεί αντικατάσταση ενός λάθους από ένα χειρότερο λάθος. Το μειονέκτημα του σημερινού συστήματος είναι η σύνδεση της προεδρικής εκλογής με την απειλή προσφυγής σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Αποτελεί ωστόσο ο εκβιασμός αυτός το μόνο ενδεδειγμένο μέσο για την ανάδειξη προσώπων που θα λειτουργήσουν με γνώμονα την εξομάλυνση πολιτικών εντάσεων, σεβόμενοι τον συνταγματικό τους ρόλο;

Από την άλλη πλευρά, αν και η άμεση εκλογή Προέδρου φαίνεται, τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως, να ενισχύει τα νομιμοποιητικά ερείσματα του Προέδρου και να διευρύνει τη δημοκρατική συμμετοχή, στην πραγματικότητα όχι μόνο είναι ξένη προς το αμιγές κοινοβουλευτικό σύστημα, αλλά εγκυμονεί τον κίνδυνο της πολιτικής πόλωσης και της επιλογής δημαγωγών με πρόσκαιρη δημοφιλία σε ένα αξίωμα όπου ζητούμενο είναι η προαγωγή συναινέσεων και η σύνθεση αντιλήψεων. ατά συνέπεια, απαιτείται να αποσυνδεθεί μεν η ανάδειξη Προέδρου από την απειλή των πρόωρων εκλογών, χωρίς όμως τη διολίσθηση στην άμεση εκλογή. Εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν.