Εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, 25/8/2009
Ας παραδεχτούμε επιτέλους ότι η μεταναστευτική πολιτική στη χώρα μας, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα, έχει αποτύχει παταγωδώς σε όλα τα επίπεδα. Κατ αρχάς η πολιτεία έχει αποτύχει να ελέγξει τα διογκούμενα κύματα αντικανονικών μεταναστών που εκβάλλουν καθημερινά στην ελληνική επικράτεια. Εχει, επίσης, αποτύχει να υποδεχθεί σε στοιχειωδώς ανθρώπινες συνθήκες τους εξαθλιωμένους πολιτικούς πρόσφυγες και οικονομικούς μετανάστες.
Εχει αποτύχει να συγκροτήσει σοβαρούς μηχανισμούς αξιολόγησης κάθε ατομικής περίπτωσης, να χορηγήσει άσυλο σε εκείνους που κατά το Σύνταγμα το δικαιούνται και να οργανώσει αξιόπιστες λύσεις για την επαναπροώθηση στις χώρες προέλευσης ή σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης όσων προβλέπονται από διεθνείς και κοινοτικές ρυθμίσεις. Εχει αποτύχει να θεσπίσει ένα ορθολογικό σύστημα νομιμοποίησης και αξιοποίησης των μεταναστών, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από τη συμμετοχή τους στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Εχει αποτύχει ακόμα και να μετρήσει πόσοι είναι σήμερα οι νόμιμα και πόσοι οι παράνομα διαμένοντες μετανάστες στη χώρα μας, αφού οι διάσπαρτες συναρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες δεν έχουν καταλήξει σε κοινά αποτελέσματα.
Ταυτόχρονα η ελληνική κοινωνία σταδιακά έχει αναπτύξει ρατσιστικά και ξενοφοβικά χαρακτηριστικά, ξεχνώντας ότι μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες η Ελλάδα αποτελούσε χώρα μαζικής εκροής μεταναστών. Αυτή η κοινωνία κατά πλειοψηφία φαίνεται ότι πλέον επιδοκιμάζει, ρητά ή σιωπηρά, τις βάναυσες «επιχειρήσεις – σκούπα», αποδέχεται το τεκμήριο επικινδυνότητας που σε πολλές περιπτώσεις έχει θεσπιστεί νομοθετικά για τους μετανάστες, δεν αντιδρά μπροστά σε εικόνες φρίκης που παρουσιάζουν οι συνθήκες κράτησης και η εξευτελιστική μεταχείριση των υποτιμητικά αποκαλούμενων λαθρομεταναστών. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι μόνο τα δεξιά και ακροδεξιά πολιτικά κόμματα, αλλά και κόμματα που αντλούν ψηφοφόρους από τον λεγόμενο μεσαίο χώρο, που επιλέγουν να διευρύνουν στον προγραμματικό πολιτικό τους λόγο τις αναφορές σε αυστηροποίηση των μεθόδων καταστολής και ποινικοποίησης του μεταναστευτικού φαινομένου.
Οι μεταναστευτικές ροές προς τη χώρα μας δεν πρόκειται να σταματήσουν, αντίθετα θα ενισχυθούν περαιτέρω όσο εντείνονται οι συνθήκες ακραίας φτώχειας, περιβαλλοντικής υποβάθμισης και πολεμικών συγκρούσεων σε περιοχές της Αφρικής και της Κεντρικής Ασίας. Το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ούτε με τη μετατροπή της χώρας μας σε φρούριο και τη διόγκωση των μηχανισμών καταστολής που παραβιάζουν κάθε έννοια δικαιώματος και ανθρώπινης αξιοπρέπειας για τους μετανάστες, ούτε με έναν ρητορικό, δημαγωγικά ηθικολογικό και συνάμα καταγγελτικό λόγο, που φαίνεται να αγνοεί ότι οι δυνατότητες υποδοχής μεταναστών δεν είναι απεριόριστες ούτε μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες.
Η μεταναστευτική πολιτική αποτελεί, λοιπόν, άλλο ένα πεδίο στο οποίο η ελληνική πολιτεία αδυνατεί να σχεδιάσει και να εφαρμόσει το αυτονόητο. Είναι κατ αρχάς αυτονόητο ότι η πολιτική εξουσία και κάθε κρατικό όργανο οφείλει να τηρεί το πλαίσιο που θέτει το Σύνταγμα και οι διεθνείς δεσμεύσεις, προστατεύοντας τα δικαιώματα κάθε ανθρώπου που βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια. Οφείλει να ενσωματώσει τους μετανάστες στην ελληνική κοινωνία, σεβόμενο τις πολιτιστικές και θρησκευτικές τους ιδιαιτερότητες. Οφείλει να υλοποιήσει μια γενναιόδωρη πολιτική αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας προς στις χώρες προέλευσης μεταναστών. Οφείλει, σε τελική ανάλυση, να ανακόψει τον εκκολαπτόμενο μετασχηματισμό του ελληνικού κράτους σε μια σκοτεινή, ρατσιστική δημοκρατία.
Εχει αποτύχει να συγκροτήσει σοβαρούς μηχανισμούς αξιολόγησης κάθε ατομικής περίπτωσης, να χορηγήσει άσυλο σε εκείνους που κατά το Σύνταγμα το δικαιούνται και να οργανώσει αξιόπιστες λύσεις για την επαναπροώθηση στις χώρες προέλευσης ή σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης όσων προβλέπονται από διεθνείς και κοινοτικές ρυθμίσεις. Εχει αποτύχει να θεσπίσει ένα ορθολογικό σύστημα νομιμοποίησης και αξιοποίησης των μεταναστών, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από τη συμμετοχή τους στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Εχει αποτύχει ακόμα και να μετρήσει πόσοι είναι σήμερα οι νόμιμα και πόσοι οι παράνομα διαμένοντες μετανάστες στη χώρα μας, αφού οι διάσπαρτες συναρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες δεν έχουν καταλήξει σε κοινά αποτελέσματα.
Ταυτόχρονα η ελληνική κοινωνία σταδιακά έχει αναπτύξει ρατσιστικά και ξενοφοβικά χαρακτηριστικά, ξεχνώντας ότι μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες η Ελλάδα αποτελούσε χώρα μαζικής εκροής μεταναστών. Αυτή η κοινωνία κατά πλειοψηφία φαίνεται ότι πλέον επιδοκιμάζει, ρητά ή σιωπηρά, τις βάναυσες «επιχειρήσεις – σκούπα», αποδέχεται το τεκμήριο επικινδυνότητας που σε πολλές περιπτώσεις έχει θεσπιστεί νομοθετικά για τους μετανάστες, δεν αντιδρά μπροστά σε εικόνες φρίκης που παρουσιάζουν οι συνθήκες κράτησης και η εξευτελιστική μεταχείριση των υποτιμητικά αποκαλούμενων λαθρομεταναστών. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι μόνο τα δεξιά και ακροδεξιά πολιτικά κόμματα, αλλά και κόμματα που αντλούν ψηφοφόρους από τον λεγόμενο μεσαίο χώρο, που επιλέγουν να διευρύνουν στον προγραμματικό πολιτικό τους λόγο τις αναφορές σε αυστηροποίηση των μεθόδων καταστολής και ποινικοποίησης του μεταναστευτικού φαινομένου.
Οι μεταναστευτικές ροές προς τη χώρα μας δεν πρόκειται να σταματήσουν, αντίθετα θα ενισχυθούν περαιτέρω όσο εντείνονται οι συνθήκες ακραίας φτώχειας, περιβαλλοντικής υποβάθμισης και πολεμικών συγκρούσεων σε περιοχές της Αφρικής και της Κεντρικής Ασίας. Το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ούτε με τη μετατροπή της χώρας μας σε φρούριο και τη διόγκωση των μηχανισμών καταστολής που παραβιάζουν κάθε έννοια δικαιώματος και ανθρώπινης αξιοπρέπειας για τους μετανάστες, ούτε με έναν ρητορικό, δημαγωγικά ηθικολογικό και συνάμα καταγγελτικό λόγο, που φαίνεται να αγνοεί ότι οι δυνατότητες υποδοχής μεταναστών δεν είναι απεριόριστες ούτε μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες.
Η μεταναστευτική πολιτική αποτελεί, λοιπόν, άλλο ένα πεδίο στο οποίο η ελληνική πολιτεία αδυνατεί να σχεδιάσει και να εφαρμόσει το αυτονόητο. Είναι κατ αρχάς αυτονόητο ότι η πολιτική εξουσία και κάθε κρατικό όργανο οφείλει να τηρεί το πλαίσιο που θέτει το Σύνταγμα και οι διεθνείς δεσμεύσεις, προστατεύοντας τα δικαιώματα κάθε ανθρώπου που βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια. Οφείλει να ενσωματώσει τους μετανάστες στην ελληνική κοινωνία, σεβόμενο τις πολιτιστικές και θρησκευτικές τους ιδιαιτερότητες. Οφείλει να υλοποιήσει μια γενναιόδωρη πολιτική αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας προς στις χώρες προέλευσης μεταναστών. Οφείλει, σε τελική ανάλυση, να ανακόψει τον εκκολαπτόμενο μετασχηματισμό του ελληνικού κράτους σε μια σκοτεινή, ρατσιστική δημοκρατία.