BULLYING, ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΤΙΜΩΡΗΣΙΑ

Εφημερίδα “Έθνος”, 24/3/2015

Μετά το τραγικό γεγονός της περασμένης εβδομάδας τα φαινόμενα bullying απασχόλησαν το σύνολο της κοινωνίας, βγαίνοντας από τον στενό κύκλο θυμάτων, γονέων και ειδικών επιστημόνων. Εκφοβισμός στο σχολείο, στον χώρο εργασίας, στον στρατό, στην οικογένεια, στο Διαδίκτυο ή με στόχο την αναπηρία, την ομοφυλοφιλία και άλλα, αποτελούν ορισμένες από τις μορφές που λαμβάνει το bullying καθιστώντας αναγκαία ειδικά μέτρα πρόληψης και νομικής ρύθμισης.

Το bullying συνδέεται στενά με τον ρατσισμό. Οταν η αναπηρία του πολιτικού αντιπάλου γίνεται αντικείμενο χλευασμού, όταν εκπρόσωποι της Εκκλησίας εκφέρουν συστηματικά ρατσιστικό λόγο ενάντια στους ομοφυλόφιλους, όταν ο πολυσυζητημένος αντιρατσιστικός νόμος παραμένει αναξιοποίητος από τη Δικαιοσύνη, όταν η πολιτεία διστάζει να θεσμοθετήσει το δικαίωμα όλων στον γάμο, ανεξαρτήτως φύλου, τότε αναπόφευκτα καλλιεργούνται αντιλήψεις που τροφοδοτούν και το bullying.
 
Το πρόβλημα δεν είναι μόνον ελληνικό. Στις ΗΠΑ απέτυχε το εγχείρημα του προέδρου Ομπάμα να περάσει προστατευτική νομοθεσία σε ομοσπονδιακό επίπεδο για τους gay μαθητές (Student non discrimination Act), λόγω αντιδράσεων των συντηρητικών. Διεθνείς στατιστικές για το bullying στα σχολεία σε βάρος ομοφυλόφιλων μαθητών δείχνουν ότι οδηγεί, χωρίς να είναι ευθέως υπεύθυνο, σε τριπλάσιο αριθμό αυτοκτονιών. Η μη αποδοχή από την οικογένεια αποτελεί εξίσου σημαντικό παράγοντα. Μέχρι να αναγνωριστεί ότι η σεξουαλική ταυτότητα ενός παιδιού δεν χρειάζεται να αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού για τον γονέα, το bullying θα συνεχίσει να βρίσκει πρόσφορο έδαφος. Αντίστοιχα, πρέπει να διερευνηθούν τα ευρύτερα αίτια και οι μηχανισμοί αντιμετώπισης κάθε μορφής εκφοβισμού. 
Το γεγονός ότι και παλαιότερα εκδηλώνονταν φαινόμενα bullying δεν αποτελεί επιχείρημα υπέρ της μη αντιμετώπισής τους από την πολιτεία. Από την άλλη πλευρά, η ποινικοποίηση των ακραίων μορφών bullying δεν αρκεί για να προστατευθεί η πλειονότητα των θυμάτων. Η διάκριση ανάμεσα σε έναν σχολικό καβγά, ακόμη και βίαιο, και στο bullying είναι εφικτή. Απαιτείται όμως ένα πλέγμα μέτρων, προληπτικών και κατασταλτικών, για να αντιμετωπιστεί το bullying και οι ρατσιστικές του ρίζες.