εφημερίδα “Έθνος”, 4.4.2017
Η κυβέρνηση επιχειρεί να φέρει εκ νέου στο προσκήνιο τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος, παρότι αυτή την περίοδο το κρίσιμο ζήτημα παραμένει η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και η ψήφιση επώδυνων μέτρων. Την περασμένη εβδομάδα δημοσιοποιήθηκε πρόταση αναθεώρησης από ομάδα καθηγητών με επικεφαλής τον Γ. Κατρούγκαλο και παράλληλα ξεκίνησε η διαδικασία διαβούλευσης από την Επιτροπή που συστάθηκε τον Δεκέμβριο. Ανεξαρτήτως αν χρησιμοποιείται με όρους πολιτικής επικοινωνίας από την παρούσα κυβέρνηση, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν από άλλα κυβερνητικά σχήματα, η συνταγματική αναθεώρηση αποτελεί μια σημαντική διαδικασία για την οργάνωση και λειτουργία της πολιτείας, που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να συμβάλει στην έξοδο από την κρίση, τόσο μέσω της προώθησης θεσμικών αλλαγών όσο και χάρη στη συμβολική της δύναμη, εφόσον πραγματοποιηθεί με την προσήκουσα προσοχή.
Η νομική και η πολιτική πράξη έχουν αναδείξει σειρά άστοχων, αλυσιτελών ή ανορθολογικών ρυθμίσεων του Συντάγματός μας. Η πολιτική τάξη και η επιστημονική κοινότητα έχουν συμφωνήσει στην αναγκαιότητα αναθεώρησης, ωστόσο οι διαφωνίες ως προς το περιεχόμενό της και την ακολουθητέα διαδικασία μάλλον ενισχύονται παρά αμβλύνονται τους τελευταίους μήνες. Τι ακριβώς επιδιώκει η κυβέρνηση με την αναθεώρηση, πέραν του επικοινωνιακού αποπροσανατολισμού από την καταρρέουσα οικονομία και κοινωνική συνοχή; Αν κρίνουμε από τις προτάσεις του πρωθυπουργού τον περασμένο Ιούλιο και από την πρόταση των προσκείμενων στον ΣΥΡΙΖΑ καθηγητών, πρόκειται ιδίως για την άμεση ή έμμεση αναδιάρθρωση των εξουσιών του πρωθυπουργού, του Προέδρου της Δημοκρατίας και της συνταγματικής δικαιοσύνης, καθώς και για την ενίσχυση των αμεσοδημοκρατικών στοιχείων του πολιτικού συστήματος.
Πώς επιδιώκεται να νομιμοποιηθεί το αναθεωρητικό διάβημα; Μέσω μιας καινοφανούς προαναθεωρητικής διαδικασίας με ευρεία συμμετοχή των πολιτών, μη κυβερνητικών οργανώσεων, συνδικαλιστικών φορέων και της επιστημονικής κοινότητας. Το κατά πόσον αυτή η διαδικασία είναι θεμιτή και επωφελής αποτελεί αντικείμενο μιας ανοιχτής εκδήλωσης την ερχόμενη Παρασκευή, στο Ινστιτούτο Γκαίτε Αθηνών, όπου θα συζητήσουν πολιτικοί και πανεπιστημιακοί (http://www.cecl2.gr) αποσκοπώντας στο να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας τέτοιας «συμμετοχικής» αναθεώρησης.