Εφημερίδα, “ΕΘΝΟΣ”, 5/3/2013
Την τελευταία διετία κορυφώθηκαν οι ιδεολογικοπολιτικές διεργασίες νομιμοποίησης των περιοριστικών πολιτικών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η χρηματοπιστωτική κρίση και ο συνδυασμός δημόσιου χρέους, ελλειμμάτων και ύφεσης δεν καταπολεμήθηκαν με την ενίσχυση των θεσμών οικονομικής και νομισματικής ολοκλήρωσης στην Ευρώπη, αλλά με ολοένα σκληρότερες εθνικές πολιτικές λιτότητας. Στο πλαίσιο αυτό επανέκαμψε το αλήστου μνήμης θατσερικό σύνθημα «ΤΙΝΑ», ότι δηλαδή δεν υπάρχει εναλλακτική λύση προς τις πολιτικές αυτές, που υποστηρίχθηκαν συστηματικά από χιλιάδες αναλύσεις «ειδικών».
Σε πρώτη φάση οι λαοί της Ευρώπης στήριξαν κατά πλειοψηφία ή με την ανοχή τους τα σκληρά μέτρα σταθεροποίησης και έδειξαν να πείθονται ότι αποτελούν μονόδρομο και δεν θα καθυστερήσει η επιστροφή στην ανάπτυξη. Στις πλέον πληττόμενες χώρες οι τεχνοκρατικές κυβερνήσεις και οι κυβερνήσεις συνεργασίας υπήρξαν ο κανόνας. Παρά την ενδυνάμωση τόσο των αντισυστημικών δυνάμεων όσο και των κομμάτων που αντιπαρατέθηκαν στα περιοριστικά μέτρα, από τον ευρωπαϊκό Νότο μέχρι την κεντρική Ευρώπη υπερίσχυσαν κυβερνήσεις που στήριξαν τη γερμανική γραμμή εξόδου από την κρίση ως αναγκαίο κακό.
Αυτή η κοινωνική στήριξη αποδεικνύεται ότι λαμβάνει τέλος. Η απονομιμοποίηση των τεχνοκρατών τύπου Μόντι υπήρξε παταγώδης. Η αποδοκιμασία όσων κομμάτων δεν έλαβαν σαφή θέση υπέρ μίας διαφορετικής κατεύθυνσης στην αντιμετώπιση της κρίσης διευρύνεται. Αν και η Γερμανία έχει θέσει ως ορόσημο τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου για την επαναξιολόγηση της ευρωπαϊκής της στρατηγικής, έως τότε οι εξελίξεις ενδέχεται να έχουν οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις, ιδίως ως προς το μέλλον του κοινού νομίσματος.
Τον προηγούμενο μήνα κρίσιμο υπήρξε πρωτίστως το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία, καθώς και η παραίτηση της κυβέρνησης στη Βουλγαρία υπό το βάρος των διαδηλώσεων ενάντια στα μέτρα λιτότητας, η εντεινόμενη κοινωνική έκρηξη στην Πορτογαλία και η δημοσκοπική κατάρρευση των κυβερνήσεων Ραχόι και Ολάντ. Τα γεγονότα αυτά αποκαλύπτουν ότι ξεπεράστηκαν τα όρια αντοχής των ευρωπαϊκών λαών μπροστά στην πρωτοφανή ανεργία, τη διάλυση του κοινωνικού κράτους και την καταβαράθρωση των εισοδημάτων.